income tax return आयटीआर परताव्याला का लागतोय उशीर? ‘या’ आहेत प्रमुख ५ कारणं!

तुम्ही आयटीआर भरलाय आणि परताव्याची वाट पाहताय? पण परतावा मिळायला उशीर होतोय का? यंदा अनेक करदात्यांना हा अनुभव येत आहे. आयकर विभागानं दिलेल्या माहितीनुसार, जवळपास १.१६ कोटी लोकांनी आयटीआर भरलेत, त्यापैकी १.०९ कोटी व्हेरिफायही झालेत. पण तरीही अनेकांना परतावा कधी मिळणार याची धाकधूक लागून राहिलीय.

यावर्षी आयटीआर परताव्याला उशीर होण्याची अनेक कारणं समोर येत आहेत. सगळ्यात महत्त्वाचं म्हणजे, आयटीआर भरण्याची प्रक्रियाच उशिरा सुरू झाली. दरवर्षी एप्रिलमध्ये सुरू होणारी ही प्रक्रिया यंदा मे महिन्याच्या शेवटी सुरू झाली, कारण आयटीआर भरण्यासाठी आवश्यक असलेल्या युटिलिटीच उशिरा उपलब्ध झाल्या.

शिवाय, गेल्या एका वर्षात आयकर नियमांमध्ये मोठे बदल झाले आहेत. नवीन करप्रणाली, आयटीआर फॉर्ममध्ये विचारलेली नवी माहिती, आणि बँक स्टेटमेंट तसेच फॉर्म २६एएस सोबत डेटा जुळवण्याची प्रक्रिया अधिक कडक झाली आहे. यामुळे तुमचं रिटर्न आणि त्यांच्या डेटाबेसमध्ये काही फरक आढळल्यास, तुमचा परतावा लगेच थांबवला जात आहे आणि तो पुन्हा तपासला जात आहे.

अजून एक मोठं कारण म्हणजे, जुनी प्रलंबित कर प्रकरणं. जर तुमच्या जुन्या रिटर्नची तपासणी किंवा काही कर मागणी बाकी असेल, तर आयकर विभाग तुमचा यंदाचा परतावा रोखू शकतो किंवा जुन्या मागणीसाठी तो वापरू शकतो.

घाबरू नका, काय करायचं ते समजून घ्या:

• तुम्ही आयकर पोर्टलवर जाऊन ‘View Filed Returns’ किंवा ‘Refund/Demand Status’ मध्ये तुमच्या परताव्याची स्थिती तपासू शकता.
• तुमचं बँक खाते ई-फायलिंग पोर्टलशी जोडलेलं आणि बरोबर आहे ना, हे एकदा नक्की तपासा.
• जर परताव्याला उशीर होत असेल, तर ‘e-Nivaran’ सुविधेतून तुम्ही तक्रार दाखल करू शकता.
• एवढं करूनही समस्या सुटली नाही, तर थेट तुमच्या क्षेत्रातील आयकर अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधा.

चांगली गोष्ट म्हणजे, जर तुमच्या परताव्याला उशीर झाला, तर आयकर कायदा कलम २४४ए नुसार तुम्हाला व्याजासह परतावा मिळण्याचा हक्क आहे! त्यामुळे थोडा धीर धरा आणि आपल्या स्थितीवर लक्ष ठेवा, असं तज्ज्ञ सांगत आहेत.